ಶ್ರೀ ವೃಷಭನಾಥರು – ಮಹಾದೇವ-ಮಹಾಶಿವ (ಜಿನ)ರಾತ್ರಿ ಮಹಾಪರ್ವ
ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಸೂರ್ಯೋದಯದಿಂದ ಸೂರ್ಯಾಸ್ತದ ವರೆಗೆ “ದಿನ” ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅದೇ ರೀತಿ, ಸೂರ್ಯಾಸ್ತದಿಂದ ಸೂರ್ಯೋದಯದವರೆಗೆ “ರಾತ್ರಿ” ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಜೈನ (ಶ್ರಮಣ) ಪರಂಪರೆಯಲ್ಲಿ ಮಹಾಶಿವ-ಜಿನರಾತ್ರಿ ಪರ್ವ ಮಹತ್ವವು ಈ ರೀತಿ ವಿವರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ – ಮಾಘ ವದ್ಯ ಚತುರ್ದಶಿಯ ಸೂರ್ಯೋದಯದ ಮೊದಲುದಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಕೈಲಾಸ ಪರ್ವತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಥಮ ತೀರ್ಥಂಕರರಾದ 1008 ಭಗವಾನ್ ಶ್ರೀ ಆದಿ-ವೃಷಭನಾಥರ ಮಹಾನಿರ್ವಾಣವಾಯಿತು. ಈ ವೇಳೆ ಅವರಿಗೆ ಮೋಕ್ಷದ-ಶಿವಪದ ಪ್ರಾಪ್ತಿಯಾಯಿತು.
ಸೌಧರ್ಮ ಇಂದ್ರರ ಆಸನವು ಕಂಪಿತವಾಯಿತು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಆಸನದಿಂದ ಎದ್ದು, ಏಳು ಹೆಜ್ಜೆ ಮುಂದೆ ಹೋಗಿ, ಆ ಶುದ್ಧಾತ್ಮನಿಗೆ-ಶಿವಪಾದಕ್ಕೆ ಪರೋಕ್ಷ ನಮಸ್ಕಾರ ಮಾಡಿದರು. ಭವನವಾಸಿ, ವ್ಯಂತರವಾಸಿ, ಜ್ಯೋತಿಷವಾಸಿ, ಕಲ್ಪವಾಸಿ – ಈ ಚತುರ್ಣಿಕಾಯ ದೇವರು ಇಂದ್ರನೊಂದಿಗೆ ಕೈಲಾಸ ಪರ್ವತಕ್ಕೆ ಆಗಮಿಸಿದರು.
ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಭರತ ಮತ್ತು ಇತರ ರಾಜರು, ಪ್ರಜೆಯು ಸಹ ಈ ಮಹೋತ್ಸವದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. ಆದಿ ಭಗವಂತನ ಶರೀರವು ಕರ್ಪೂರದಂತೆ ಹಾರಿ ಹೋಗಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ನಖ (ಉಗುರು) ಮತ್ತು ಕೇಶ (ಕೂದಲು) ಮಾತ್ರ ಉಳಿದವು.
ಚತುರ್ಣಿಕಾಯ ದೇವರು ನಖ-ಕೇಶ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು, ಹೊಸ ಶರೀರವನ್ನು ತಯಾರಿಸಿದರು. ಚಂದನ-ಕರ್ಪೂರಾದಿ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯೊಂದಿಗೆ ಚಿತೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರು. ಅಗ್ನಿಕುಮಾರರು ಮೂರು ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ ಪೂರ್ವಕ, ಆ ಚಿತೆಗೆ ತಮ್ಮ ಕಿರೀಟದಿಂದ ಸ್ಪರ್ಶ ಮಾಡಿದರು. ಚಿತೆ ಹೊತ್ತಿ, ಭಗವಂತನ ಮಾಯಾಮಯಿ ಶರೀರವು ಸುಟ್ಟು ಭಸ್ಮವಾಯಿತು.
ದೇವತೆಗಳು ಆ ಭಸ್ಮವನ್ನು ತಮ್ಮ ಭಗ್ನ ಹೃದಯದ ಚಿಹ್ನೆಯಾಗಿ ಹಚ್ಚಿಕೊಂಡು, ಶಿವಪಾದಕ್ಕೆ ಪರೋಕ್ಷ ನಮಸ್ಕಾರ ಮಾಡಿ, ಭಗವಂತನ ಜಯ-ಜಯಕಾರಗಳನ್ನು ಕೂಗಿದರು.
ಸೌಧರ್ಮ ಇಂದ್ರರು, ಚತುರ್ಣಿಕಾಯ ದೇವತೆಗಳು, ರಾಜರು ಮತ್ತು ಪ್ರಜೆಗಳು ಭಗವಾನ್ ವೃಷಭನಾಥರ ಈ ನಿರ್ವಾಣ ಕಲ್ಯಾಣಕವನ್ನು ಆಚರಿಸಿದ ಮಹೋತ್ಸವವೇ ಮಹಾಶಿವ-ಜಿನರಾತ್ರಿ ಪರ್ವ!
💐 ಜೈ ಜಿನೇಂದ್ರ! 💐
1008 ಭಗವಾನ್ ಶ್ರೀ ವೃಷಭ (ಆದಿ)ನಾಥ ತೀರ್ಥಂಕರರ ಮೋಕ್ಷ ಕಲ್ಯಾಣಕ ಪರ್ವ
📅 ಇಂದು ಬುಧವಾರ, 26-02-2025
ಪ್ರಥಮ ತೀರ್ಥಂಕರ ಯುಗಪುರುಷ ದೇವಾಧಿದೇವ 1008 ಭಗವಾನ್ ಶ್ರೀ ಋಷಭ (ಆದಿ)ನಾಥ ತೀರ್ಥಂಕರರ ಮೋಕ್ಷ ಕಲ್ಯಾಣಕ ಪರ್ವವಿದೆ. ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಈ ಪವಿತ್ರ ಪರ್ವದ ಹಾರ್ದಿಕ ಶುಭಾಶಯಗಳು.
💐 ಜೈ ಜಿನೇಂದ್ರ! 💐
ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ 1008 ಭಗವಾನ್ ಶ್ರೀ ವೃಷಭ (ಆದಿ)ನಾಥ ತೀರ್ಥಂಕರರ ಉಲ್ಲೇಖ
📖 ಕೂರ್ಮಪುರಾಣ (LXI, 37-38)
“ಹಿಮಾಹ್ ವಯಂತು ಯದ್ವರ್ಷೋ ನಾಭೇರಾಸೀ ನ್ಮಹಾತ್ಮನಃ | ತಸ್ಯ ಋಷಭೋ ಭವತ್ಪುತ್ರೋ ಮರುದೇವ್ಯಾ: ಮಹಾದ್ಯುತಿ: ||
ಋಷಭಾತ್ ಭರತೋ ಜಜ್ಞೆ ವೀರಃ ಪುತ್ರ ಶತಾಗ್ರಜ: ||”
ಅರ್ಥ:
ಹಿಮವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಮಹಾತ್ಮ ನಾಭಿರಾಜ ಮತ್ತು ಮರುದೇವಿಯ ಗರ್ಭದಿಂದ ಮಹಾತೇಜಸ್ವಿಯಾದ ಋಷಭನಾಥರು ಹುಟ್ಟಿದರು. ಅವರ ಪುತ್ರನಾಗಿ ಭರತ ಜನಿಸಿದರು, ನೂರು ಪುತ್ರರಲ್ಲಿ ಶ್ರೇಷ್ಠನಾದನು.
📖 ಮಾರ್ಕಂಡೇಯ ಪುರಾಣ (L.39-41)
“ಋಷಭಾದ್ಭರತೋ ಜಜ್ಞೆ ವೀರಃ ಪುತ್ರ ಶತಾ ದ್ವರಃ |“
“ಸೋsಭಿಷಿಚ್ಯರ್ಷಭ: ಪುತ್ರಂ ಮಹಾ ಪ್ರಾವ್ರಾಜ್ಯಮಾಸ್ಥಿತಃ ||“
“ತಪಸ್ತೆಯೆ ಮಹಾಭಾಗ: ಪುಲಹಾಶ್ರಮ ಸಂಶ್ರಯಃ | ಹಿಮಾಹ್ವಯಂ ದಕ್ಷಿಣಂ ವರ್ಷಮ್ ಭರತಾಯ ಪಿತಾದದೌ ||“
“ತಸ್ಮಾತ್ತು ಭಾರತಂ ವರ್ಷಮ್ ತಸ್ಯ ನಾಮ್ನಾ ಮಹಾತ್ಮನಃ | ಭರತಸ್ಯಾನ್ವಭೂತ್ಪುತ್ರ: ಸುಮತಿರ್ನಾಮ ಧಾರ್ಮಿಕಃ ||”
📖 ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ ಪುರಾಣ (XIV, 59-61)
“ನಾಭೇ ವಿಸರ್ಗಂ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಹಿಮಾಹೇsಸ್ಮಿನ್ನಿ ಬೋಧತ್ |“
“ನಾಭಿ ಸ್ತ್ವಜನಯತ್ಪುತ್ರಂ ಮರುದೇವ್ಯಾ: ಮಹಾದ್ಯುತಿ ||೫೯||“
“ಋಷಭ ಪಾರ್ಥಿವ ಶ್ರೇಷ್ಟ ಸರ್ವ ಕ್ಷತ್ರಸ್ಯ ಪೂರ್ವಜಮ್ |“
“ಋಷಭಾದ್ಭರತೋ ಜಜ್ಞೆ ವೀರಃ ಪುತ್ರಶತಾಗ್ರಜ: ||೯೦||”
📖 ಶಿವಪುರಾಣ (IV, 47-48)
“ಇತಂ ಪ್ರಭಾವ ಋಷಭೋsವತಾರ ಶಂಕರಸ್ಯ ಮೆ |“
“ಸತಾಂಗ ತಿರ್ದೀನ ಬಂಧುರ್ನವಮಃ ಕಥಿತಸ್ತವನಂ ||“
“ಋಷಭಸ್ಯ ಚರಿತಂ ಹಿ ಪಾವನಂ ಮಹತ್ |“
“ಸ್ವರ್ಗ್ಯ0 ಯಶಸ್ಯ ಮಾಯುಷ್ಯ0 ಶ್ರೋತವ್ಯ0 ಚಪ್ರಯತ್ನತಃ ||”
📖 ಭಾಗವತ್ ಪುರಾಣ
“ಬರ್ಹಿಷಿ ತಸ್ಮಿನ್ನೇಶ ವಿಷ್ಣುದತ್ತ ಭಗವಾನ್ ಪರಮರ್ಷಿಭಿ: ಪ್ರಸಾದಿತೋ |“
“ನಾಭೇ: ಪ್ರಿಯಾ ಚಿಕೀರ್ಷಯಾ ತದವರೋಢಾಯನೆ ಮೇರು ದೇವ್ಯಾಮ್ |“
“ಧರ್ಮಾನ್ ದರ್ಶಯಿತು ತಾಮೋ ವಾತರಶನಾ ನಾಂ ಶ್ರಮಣಾನಾಂ ಋಷೀಣಾಮ್ |“
“ಉರ್ಧ್ವಮನ್ಹಿನಾಂ ಶುಕ್ಲಯಾ ತನ್ವಾವತಾರ !”
💐 ಜೈ ಜಿನೇಂದ್ರ! 💐
ಸಂಬಂಧಿತ ಶಾಸ್ತ್ರಾಧಾರ
📖 108 ಶ್ರೀ ಸಮತಾಸಾಗರ ಮುನಿ
📖 ಡಾ. ನೇಮಿನಾಥ ದಾದಾ ಭೋಮಾಜ
📖 ಭಾರತೀಯ ಪರ್ವ-ವ್ರತ ವಿಧಾನಗಳು
ನಿಮ್ಮ ಹಿಂದಿನ ಲಿಖಿತ ಪ್ರಬಂಧವನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛತೆ, ಸರಳತೆ, ಮತ್ತು ಶುದ್ಧತೆಯಿಂದ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದ್ದೇನೆ. ಇದು ಓದುಗರಿಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟ ಮತ್ತು ಸುಗಮವಾಗಿ ಅರ್ಥಗೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
🙏 ಮಹಾಶಿವ-ಜಿನರಾತ್ರಿ ಪರ್ವದ ಹಾರ್ದಿಕ ಶುಭಾಶಯಗಳು! 🙏